Hasło „Squash it's my Life” umieszczane niegdyś na koszulkach pewnej dużej firmy produkującej sprzęt zrozumie każdy, kto raz wejdzie do kortu i zagra swój pierwszy mecz. Stopień uzależnienia od squash 'a, jakiemu ulega absolutna większość rozpoczynających przygodę z nim, jest niesłychany. Nawet mnie, choć mam już 29 letnie doświadczenie, trudno jest znaleźć prostą odpowiedź na pytanie, dlaczego tak się dzieje, ale jedno wiem na pewno. Jeśli już raz wpadniecie w sidła tego sportu, nigdy się już nie uwolnicie. A zaczęło się tak...

Około roku 1840 w angielskiej elitarnej Harrow-School wybudowano pierwszy squash kort wewnątrz budynku. Młodzi zawodnicy grając miękką, wolną piłką przygotowywali się do „właściwej” Rackets – gry w której twardsza, lepiej odbijająca się piłka osiągała dla początkującego gracza zbyt duże prędkości. Można więc ten właśnie okres uznać za właściwą datę narodzin Squash 'a. W kolejnych latach przeniesiono większość przepisów gry z Rackets na Squash, który zwano często Mini – Rackets. Wkrótce szkolne korty squash 'a powstały w całej Anglii.
Rozwój squash 'a na świecie zawdzięczamy przede wszystkim byłym studentom angielskich uniwersytetów pochodzących z całego Commonwealthu. W niemałym stopniu przyczynili się do tego również oficerowie angielskiej armii stacjonujący w Afryce Południowej, Pakistanie, Egipcie czy Indiach, gdzie squash uważany był obok Polo, Rugby i Cricketa za sport garnizonowy.

Dzisiaj w squash 'a gra na świecie już ponad 150 mil osób i liczba ta ciągle wzrasta. Do Polski squash trafił co prawda w latach osiemdziesiątych, jednak wyraźny jego rozwój trwa od zaledwie 7 lat. Ewentualne przyjęcie squash 'a do grona dyscyplin olimpijskich dałoby dodatkową motywację niezdecydowanym inwestorom do budowy nowych kortów, jednak z uwagi na walory, które squash cechują, z całą pewnością wkrótce stanie się popularny w naszym kraju i bez olimpiady. Trudno powiedzieć ile kortów squash 'a mamy dzisiaj w Polsce i chyba nie ma większego sensu określanie tej liczby, bo z miesiąca na miesiąc przybywają nowe korty, co daje nadzieję na rychłą możliwość rozegrania meczu squash 'a w każdym mieście naszego kraju.

Squash to przede wszystkim

Ogromne, jednak przyjemne zmęczenie w krótkim czasie gry.

Łatwość przyswajania techniki, dlatego możliwość rozegrania meczu przez początkujących już od pierwszych minut pobytu w korcie.

Łatwość wykonania poprawnego uderzenia i piłka najczęściej pozostająca w korcie po nieudanym trafieniu, przez co wykluczenie poczucia zniechęcenia u początkujących.

Pełna satysfakcja dla dzieci i młodzieży, kobiet i mężczyzn w każdym wieku i na każdym stanowisku.

Zasada fair play podczas meczu, gwarantująca bezpieczeństwo zawodnikom.

Na czym ta gra polega
W korcie, który stanowi duży „pokój” o wymiarach 9,75m x 6,40 m i wysokim na 5,64 m, dwóch zawodników rakietami odbija na zmianę piłkę od ściany frontowej.

I kilka reguł gry

1. Wymiana
Piłka po odbiciu od ściany frontowej kortu może odbić się tylko raz od podłogi, ale przed, lub po tym odbiciu, może się również odbić od ściany bocznej, lub tylnej. Zawodnik odbierający musi odegrać piłkę najpóźniej przed drugim jej odbiciem od podłogi i może zagrać piłkę na ścianę frontową trafiając wcześniej w ścianę boczną, lub tylną. Takie uderzenie nazywamy „BOAST”.

2. Serwis
Każda wymiana rozpoczyna się serwisem podczas którego zawodnik przynajmniej jedną stopą musi stać w kwadracie serwisowym. Piłka serwującego musi trafić między linią środkową na ścianie frontowej, a linią górną i upaść bezpośrednio, lub uderzając wcześniej w ścianę boczną, albo tylną w pole serwisowe przeciwnika. Po wykonaniu serwisu, linie na podłodze i środkowa na ścianie frontowej przestają być ważne.

3. Nieważne uderzenie
Trafienie w najwyższą linię okalającą kort, albo w linię najniższą na ścianie frontowej, lub poniżej niej, przerywa wymianę i serwis, albo punkt przechodzi na przeciwnika.

4.Liczenie punktów
Serwujący zdobywa punkt, lub traci serwis. Odbierający może zdobyć serwis, lub stracić punkt. Gramy do dwóch, lub trzech wygranych setów, do 9 w każdym z jednym wyjątkiem. Przy remisie 8:8, zawodnik który jako pierwszy zdobył 8 punkt, decyduje o grze do 9, lub o przedłużeniu seta do 10.

Rady
Przy pierwszym kontakcie ze squashem, nie należy koncentrować się na właściwych przepisach gry, bo na te będzie jeszcze czas. Piłkę należy uderzać w taki sposób, by trafiała do przeciwnika. Gdy nabierzecie nieco doświadczenia, możecie zacząć grać piłkę tam, gdzie przeciwnika nie ma. Od tego momentu zabawa zacznie się na całego.

Bardzo ważne
Pamiętajcie, by powstrzymać się od próby uderzenia, gdy przeciwnik stoi zbyt blisko i istnieje zagrożenie trafienia go rakietą, albo gdy stoi na tle ściany frontowej i występuje prawdopodobieństwo trafienia go piłką.
W takich sytuacjach zatrzymujemy uderzenie i słowami „LET proszę” przerywamy wymianę i powtarzamy ją zaczynając serwisem.

Początkujący, dla własnego bezpieczeństwa, powinni podczas gry nosić okulary chroniące oczy przed przypadkowym trafieniem piłką, lub rakietą!

Rozgrzewka
Mam nadzieję, że rozgrzałem Was opisem samej gry, jednak przed rzeczywistym do niej przystąpieniem, musicie rozgrzać się już sami, sumiennie i właściwie. Squash angażuje wszystkie partie mięśniowe zawodnika, dlatego rozgrzewka powinna być solidna i kompleksowa. Osobiście wyznaję zasadę „rozgrzewka do pierwszego potu”, jednak nie krócej, niż 15 min. Pamiętajcie, że zdecydowana większość kontuzji jest pochodną braku właściwej rozgrzewki.
Squash charakteryzuje się dynamicznym sposobem poruszania zawodnika po korcie, dlatego dopóki nie przyzwyczaicie swoich ciał do nowych warunków, lepiej jest „odpuszczać” trudniejsze do odebrania piłki.

Sprzęt
Sprzęt do gry w squash to oczywiście rakieta, piłka i.. przeciwnik..:) O ile przeciwnika szukać z reguły nie trzeba, po sprzęt możecie udać się do dobrego sklepu sportowego. Dzisiaj większość takich sklepów dysponuje już odpowiednim dla początkujących asortymentem, a i sprzedawcy w naszym kraju wiedzą o squash 'u więcej niż jeszcze parę lat temu. Sklepiki z rakietami znajdują się też w większości klubów, gdzie można czasem wypróbować egzemplarze testowe.

Rakieta
Tym, którzy nie wiedzą, czy squash to dyscyplina, której szukali całe życie, proponuję wypożyczenie rakiety w klubie przed grą. Pozostali mają wybór między tanimi aluminiowymi rakietami, poprzez rakiety kompozytowe, do rakiet grafitowych.
Ze względu na mały ciężar i ich jakość, najlepsze, ale i najdroższe są rakiety grafitowe. Można jednak zaoszczędzić kupując model „zeszłoroczny” z przeceny, różniący się często tylko kolorem od ostatniego, droższego modelu.

Piłka
Kauczukowa piłka do gry ma 4 cm średnicy i jest pusta w środku. Prawidłowo odbijać zaczyna się dopiero po rozgrzaniu jej uderzeniami. Zimna, profesjonalna piłka zachowuje się prawie jak kamień, dlatego od zawsze produkuje się również lepiej odbijające się piłki dla początkujących. W zależności od wysokości odbicia w tej samej temperaturze, piłki oznaczone są kolejno kropkami: jedna, lub dwie żółte – najwolniejsza, biała, lub zielona – wolna, czerwona – szybka, niebieska – najszybsza. Początkującym proponuję piłkę z czerwoną, lub niebieską kropką.

Buty
Jedynym wymogiem butów jest jasna podeszwa nie pozostawiająca ciemnych śladów na podłodze kortu. Typowe buty do gry w squasha produkuje od zawsze firma Hi Tec, najprościej jednak będzie kupić dobrej jakości halowe buty o przeznaczeniu do gry w piłkę ręczną. Buty powinny posiadać dobrą amortyzację, nie mogą się ślizgać w korcie i powinny być stabilne na boki.

Strój sportowy
Nie powinien ograniczać ruchów.

Okulary
Ze względu na bezpieczeństwo, właściwie nieodzowne wyposażenie początkujących graczy.

I jeszcze ceny sprzętu
Rakieta 100 – 700 zł
Piłka 8 – 15 zł
Buty 150 – 400zł
Okulary do 100 zł
Kort sezon zimowy 40 – 60 zł za godz.
Kort sezon letni 20 – 35 zł za godz.
Trener – ok. 50 zł za godz.

Życzę Wam dobrej zabawy i wielu wygranych turniejów

Wojciech Emil Kosow